Leikande læring

Leik er etter mitt hovud eit svært nyttig hjelpemiddel i ei læresituasjon. Mesteparten av min erfaring med dette kjem frå speidarrørsla. Eg er mellom anna medlem i eit utval i den lokale speidarkretsen som heiter utval speiding, tidlegare ledartrenarpatrulja. Dette utvalet har som hovudoppgåve å arrangere kurs for speidarar og leiarar, sjølv har eg vore med her sidan eg sjølv var ferdig med grunnopplæringa for speidarleiarar hausten 2003.

Eg hugser spesielt den fyrste samlinga eg var med på i denne kursrekka, fokuset var at ein skulle planleggje og gjennomføra eit speidar eller småspeidermøte. I staden for å ha verkelege speidarar skulle vi være markørar for kvarandre. Dette var noko som utvikla seg til å til slutt ta heilt av og blei etterkvart nokså alvorleg rolleleik. Vi leika oss inn  roller til desse små speidarane, og på den måten fekk me etter mi meining svært godt innblikk i korleis ein småspeidar tenkjer.

I dag er det mange firma som kan finne på å sende leiargrupper på kurs som går ut på å sove ute

i skogen i telt og å spise mat på relativt primitivt sett, Norges Speiderforbundhar drive med dette som ei del av ledarutdanninga i hvertfal over 30 år. Eg meiner den norske skulen har mykje å læra av speidarrørsla. I helga var eg med å arrangerte kurs og vi diskuterte mykje omkring at skulen i dag har mykje å læra av speidarrørsla. Berre det å la leik væra einaturleg del av ein læresituasjon er grunn nok åleinne for at eg synes skulane burde sjå til speidarrørslafor inspirasjon. Her er nemleg leiken komen inn som ein del av undervisinga. Når ein går inn i ei rolle som småspeidar (8.10 år) er det utuleg kor mangen lys som går opp for ein med tanke på korleis ein småspeidar tenkjer og oppfører seg.

Leik som avveksling kan være svært nyttig, som speidarleiar har eg alltid eit par leikar i bakhand i tilfelle eg må improvisera. Då verker leiken som eit naturleg avbrekk og gir energi til vidare konsentrasjon. Ein lærar seg og ein masse ting gjenom forskjellige leikar, berre noko så enkelt som å læra seg å fylje reglar kan for somme væra nyttig lærdom.

Leik kan etter mitt hovud brukast på to måtar i skulen, anten som avbrekk og ispirasjon, eller som ein del av sjølve lreprosessen. Eg har personleg god tru på at å blanda desse to måtane å innvoøvera leik på vil gje eit godt resultat.

Vurdering for læring.

Sjølv etter å ha lest om dette og blitt forelese om dette opptil fleire gonger synes eg framleis dette høyres litt rart ut. Eg trur difor eg vil ta meg tid til å forklara kva som ligg i dette omgrepet, og kva eg forstår med det.

Heile ideen er at i staden for å evaluere for å finne ut kva ein elev kan og ikkje kan, (t.d. gjennom prøvar o.l.) skal ein heller vurdere det eleven kan med fokus på framtidig læring. Det vil seie at vi vurderer eleven for å fremje læring. Det er då svært viktig å tydeleggjere dette for den som er subjekt for vurderinga. Ein måte å gjere dette på er å gi såkalla framovermeldingar, altså ikkje ei tilbakemelding som vurderer det som har vore, men ei konstruktiv vurdering med det for auget å inspirera gjennom konstruktiv kritikk. På engelsk kallar ein dette for "feed-forward" i motsetting til "feedback". Etter det eg vurderer er dette ei svært positiv måte å arbeide på, ein leitar etter dei positive tinga, og prøver å løfte fram det som ikkje er så bra med ei positiv vinkling.

I dei førre vekene har me vore så heldige å blitt førelest av Tord Eide og Bjørn Meling. Dei har i lengre tid forska på pedagogikkfaget og er sett på blant mange som nokre "guruar" innan dette faget. Dei fortalde om ein metode dei hadde lært om som vart kalla "two stars and a wish", eller to stjerner og eit ynskje. Når ein gjer ei vurdering er det som tidlegare nemnt viktig å ha fokus framover og å og leite etter positive trekk. Her skal ein spesielt trekkje fram to positive ting, grunngje kvifor dette er rett og kvifor ein er nøgd her. I tillegg skal ei også belyse ein ting ein ikkje er fult så nøgd med, men på ein måte slik at det blir formulert som eit spørsmål. "Eg skulle ynskje du var flinkare og hugse på skilnaden mellom å å og..."

Denne måten å vurdere på trur eg ligg veldig naturleg hos dei fleste, eg veit i alle fall at når eg retta stilar i klassa mi før sommaren var eg veldig bevisst på at eg skulle seie minst ein positiv ting om kvar stil. Den gongen hadde eg aldri høyrd om ”two stars and a wish”, men eg syntes det var opplagt. Eg trur denne teknikken eller metoden er ein vidareutvikling av noko som ligg naturleg hos dei fleste. Dette er derfor etter mi meining eit ideal dei fleste bør kunne leve opp til, anten ein er lærar eller ikkje.